Notitieblok door Piet Dorenbosch
achterkant vel A07
Br H 1955 p2 FW Smulder: Dorp, parochie, gemeijnt, gericht
p.5 de herdgangen kiezen de Achtmannen, Tienmannen etc.
die beslissende zeggenschap in algemene dorpszaken hebben als
adviseurs of controleurs. De elf herdgangen van Tilburg kiezen elk
twee personen (de 22-mannen), maar Tilburg kent slecht één borgemeester.
Men ziet, dat het overal niet hetzelfde is !
A.M. Frenken pr. Memoriaal der dorpen en parochies
Gerwen, Nuenen en Nederwetten 1948
Over hertgang pag 126
[schrift nr 14] p. 66 HOK 5e jg 1936 Kan. Dr Floris Rims:
De wegen. Veel ouder zijn de oorspr. straten van het dorpscentrum
naar te benuttigen akkers, bosschen, heiden, weiden, langs
waar het vee gestoeid werd naar de vrijgeweiden (de herd-
gangen)
Br. H. 30e jg 1978 nr 3 p. 125 Drs. A.C.M Kappelhof: het
Brabants zandorp…… wil ik in het kort nog eens herhalen p.126, wat
F.W. Smulders….. schreef onder de titel van “Dorp, parochie, gemeijnt,
gericht”…. Bij belangrijke gelegenheden wordt het corpus vertegen-
woordigd door de borgemeesters, de kerk- en H. Geestmeesters, de
gezworenen, ook wel kwartiermeesters of raadslieden genaamd,
de zetters, vaak enige oud-borgemeesters en de notabele inge-
zetenen.
1 p. 127… In principe kunnen we in elk dorp een corporele vergade-
ring tegenkomen….. reeds vóór 1795 wordt deze gemeenschap
aangaand als “gemeente”.
A08 Toponiemen
Br H IV mei-juni 1952
pag 59 F.W. Smulders, Enige verborgen laer-namen.
Herlaer (St. Michielsgestel) wordt, langs de tussenvormen Harlaer
en Hallaer, tot Halder
Een dergelijke tussenvoeging van een -d komt meer voor ’t Grolder
(Boxtel) het in 1393 Grolaer (Boxtel R53 fol. 1)—–
De Zweelders (Boxtel) heet in 1386 Swelaer (den Bosch
R1177, fol. 253v).
De Geelders (in den Bodem van Elde, ten zuiden van Gemonde)
vond ik in 1386 in de gedaante van: ’t gheerlaer (ibid fol
255).
Wanneer een toponiem eindigt op -lder, moet men er
rekening mee houden, dat het een -laer-naam kan zijn.
Br H XI nr 5 sept-okt ’59
Dr M. Gijsseling: De oudste toponiem in de Kempen.
Vroegmiddeleeuwse nederzettingsnamen.
…..?? de Maasrand in het oosten wordt gekenmerkt door de aanwezigheid
van namen op -haim In de eigenlijke Kempen zijn ze buitengewoon schaars
Enkele patronymische formaties zoals Berlikum uit Berilinga
haim, “leening van de lieden van Berilo”, en Ellikom uit Aljinga haim
“woning van de lieden van Alli”.
14) F. Smulders geeft enige aanvullingen betreffende dit naamtype uit de
Meierij van ‘s-Hertogenbosch. Naast Berlikum vindt men in de 14e en 15e eeuw
in het Schepenprotocol van ‘s-Hertogenbosch en in dat van Erp en Bokstel: Errlikem
(afwisselend met Erlecom) in Erp en Bodikem (afwisselend met Boedicum
in Bokstel. Boxstel R53, fol. 17 Ao 1396 enden Bodichem, Bokstel G.A’.
-F 3 Ja, Ao 1816 de Beukums.
Transcriptie en redigeren: Sept 2024 Hans Mestrum m.b.v. Transkribus
