Notitieblok door Piet Dorenbosch
achterkant vel B29
Br H IV 1952 p59 FW Smulder: Enige verborgen Laer-namen
Herlaer (St. Michiels Gestel ) wordt, langs de tussenvormen Harlaer
in Hallaer, tot Halder.
Een dergelijke tussenvoeging van een -d komt meer voor. ‘t
Grolder (Boxtel) heet in 1393 Grolaer (Boxtel R53, fol 17).
….. De Zweelders (Boxtel) heet in 1386 Swelaer (Den Bosch
R1177 fol. 253v)…..
Wanneer een toponiem eindigt op -lder, moet men er
rekening mee houden, dat het een -laer- naam kan zijn
Br H 1952 p 68 FW Smulders: Erlikem bij Erp
…..Ten zuiden van Erp bij Lare ligt de Buckum. Een oude vermelding
is mij tot nog toe niet bekend. Misschien uit Bodikem?
Br H V 1953 p117 Dr JA Huisman, De Hel- namen in Nederland J. B.
Wolters – Groningen 1953 (bespr. door H Mandos).
Deze inaugurale rede — Na een uiteenzetting van de verschillende interpre-
taties der geleerden meent de auteur weer de “romantische” uitleg van dodenverblijf,
cg. ingang tot de hel, te kunnen aanvaarden…… Godsdiensthistorie en folklore
steunen hem in en zijn mening van een voortleven van heidense opvattingen in
verchristelijkte vorm bij deze plaatsnaamgeving. Het nieuwe argument dat
de schr. hanteert, is zijn ontdekking “dat zij (de helnamen) voor het
allergrootste deel aan de Noordzijde van het meest nabijglegen bewoonde
centrum liggen”. (Voor Noord-Brabant: het Helbroek ten N. van Beugen,
het Heleind ten N. van Bladel, het Hellegat NNW van Rijsbergen,
de Helstraat ten N van Reek) Door deze noordelijk legging verklaart
schr. hel = Noord. “Hiereen ligt zeker een Germaanse voorstelling ten grondslag
immers de germanen localiseerden het dodenrijk in het Noorden” …..
B30 Namen
AFN van Asten: De standerdmolen van Someren bij Sluis XI door de
eeuwen heen.
p.6 Volgens een Franse tekst in het vorig jaar verschenen handschrift getiteld
„Stakenborch en Boisschot” zou Willem de Roovere, ridder van
Stakenborch en Lierop, gehuwd met Beatrix van Cuyk, vrouwe
van Asten en Escharen reeds in 1266 de molen van Somen en het
molenrecht aan het klooster van Postel geschonken hebben. Deze akte
uit 1266, voor Someren te mooi om waar te zijn- ze zouden dan
immers in Someren de alleroudste windmolen hebben gehad- blijkt
hoogstwaarschijnlijk vals te zijn! In de archieven van Postel is er volgens
Dr H. Camps absoluut niets over te vinden.
Brab H IV 1952 FW. Smulders: Enige verborgen
lae-rnamen
p. 59 De familienaam “van Elderen” luide vroeger
“van Elder” en wisselde af met “van Ellaer”. Dit
Ellaer moet men zoeken ergens bij Oirschot of Best.
Het Cijnsboek van Oorschot van 1520 vermeldt op fol.
10v de bonis de ellaer (Evenzo in het Cijnsboek
van Oorschot van 1380 op fol. 63v).
Br H X L ’58 p131 WHTh Knippenberg. Oude Kapellen in Noord-Brabant III
p 135 Dit onderzoek van de patrocinia, dwz. de benamingen van een godshuis
naar een heilige, is in Nederland eerst de laatste jaren der hand genomen.
In 1958 is als proefschrift verschenen “Proeve van een onderzoek van de patrocinia
in het middeleeuwse bisdom Utrecht door H.J Kok; hierin worden tien
patronen behandeld voor het oude bisdom Ultrecht, dus voor geheel Nederland
behalve Limburg en Noord-Brabant. De oude kerkpatronen in en om
Roermond zijn door J. Huysmans en 1951 in een uitvoerig opstel onderzocht .
Transcriptie en redigeren: oktober 2024 Hans Mestrum m.b.v. Transkribus
