Notitieblok door Piet Dorenbosch
achterkant vel B46
hebben vuil gemaakt. In Tilburg en Goorle bestond in de
14e en 15e eeuw zulk een naburengerecht, evenals in Vlierden,
voor aldaar een schepenbank werd opgericht in 1468. Door de
invloed der schepenbank zullen de geburen-gerechten vervallen
zijn
G.A. B39a 13 okt 1761 Schepenen: J.v. Berten H. v. der Voort en
J v. d. Sande
J. c.d. Cunen: Geschiedenis van Oss [schrift nr 2]
Deze naburen [-inwoners-] rechtspraak werd later door de hertogen
van Brabant gereglementeerd in door hen aangestelde schepenen
(van het Hebreeuwsche “scophet” (d. i. rechter), verlatinisseerd
tot “scabini”)
A.M. Frenken pr. Memoriaal der dorpen en parochies Gerwen,
Nuenen en Nederwetten – 1948
pag 124: Schepenbank
Schrift nr 12 p.65 Boxtel R104 25-1-1673
van Dijck en van de Ven, schepenen
21 Juni 1696. Schepenen Jan Lavingie en Lendert van Eijndhoven
11 mrt 1702 Schepenen Michiel Slegers; Eymbert van de Morselaer
[schrift nr 6] Mr. A. Roothaert: Die verkeerde Weereldt:
Het schepencollege was niet alleen een Rechtbank en gemeente-bestuur [?], maar
ook een soort notariskantoor. Men kon ten overstaan van 2 of meer schepenen
allerlei authentieke acten van civiel-rechtelijke aard laten verlijden.
Varia historica Brabantica III, Prof. Mr. F.F. X Cerutti: De schepenbank in de
Brabantse stad en de overdracht en bezwaring van Onroerende goederen
p 47 de vele reeksen van delen met akten waarin plaatselijke schepenen de totstandko-
ming van privaatrechtelijke rechtshandelingen ten overstaan van hen geschied of althans
betuigd, hebben be (?) met uitzondering van het protokol van ‘s-Hertogenbosch dat in
1365 aanvangt 3) ( 3) over dit protocol o.a. H.P.H. Jansen Landbouwpacht in Brabant in de 14e
en 15e eeuw…., alsmede F.W. Smulders in Brabants Heem XIX (1967 pag 159 ev)
B47 Gemeynt
(vervolg) Br H VII 1955 p2 FW Smulders: Dorp, parochie, gemeynt, gericht
p. 3 ziek of schurftig vee daar komt weiden en dat men geen turf steekt op
plaatsen en in tijden, dat het verboden is volgens de “keur” of reglement.
p. 4 Juist omdat de omgrenzing van de gemeyntes zo’n
grillig verloop heeft dwars door de grenzen van parochies of gerichten, kunnen
we aannemen, dat de gemeyntes ouder zijn dan de zogenaamde uitgifte
door de hertog van Brabant of de andere grondheren. De uitgifte was slechts een
bevestiging van oeroude grenzen (hetgeen ook wel blijkt uit sommige
uitgiften)
….In Bokstel treffen we meer regelmatigheid aan: binnen ‘t gericht
van Bokstel liggen drie verschillende gemeyntes (N., W. en Z.Bokstel,
resp. Zelissel, Kempen, Barnisveld); maar tevens hebben
Bokstelaars recht op de bodem van Elde, die maar gedeeltelijk onder ‘t
gericht van Bokstel ligt. (Oost-Bokstel ligt binnen de palen van de Bodem
van Elde).
id 1955 p. 54 F. W. Smulders: Een proefschrift over tijdpachten
p.55 De gebuurcijns werd aan de gezworenen betaald voor ‘t gebruik van de
gemeynt, (de gezworenen betaalden de gebuurcijns aan hertog of
grondheer); maar een gewincyns aan de hertog of een grondheer
voor een nieuw erf gekocht van de gemeynt of voor een oud
erf, verkregen van een grondheer.
1d p. 92 FW. Smulders, Schepenen en gezworenen
Schepenen en gezworenen hadden ieder een aparte taak in de Meierij van Den Bosch,
en die taak werd nooit door dezelfde personen vervuld…….
……Want welke schepenen hadden zeggenschap over de gemeeynt van Haren, de
gemeynt van Huikelum en de Bodem van Elde? Geen enkele. Alleen de gezwore-
nen, soms samen met de borgemeesters, Kerk- en H. Geestmeesters.
Transcriptie en redigeren: december 2024 Hans Mestrum m.b.v. Transkribus
